Εργαζόμενοι υψηλής εξειδίκευσης από τρίτες χώρες, κυρίως τεχνίτες, φαίνεται ότι θα λύσουν τελικά το πρόβλημα στελέχωσης της κατασκευής των έργων ΣΔΙΤ
Σε μοντέλο «Ντουμπάι» για την στελέχωση της κατασκευής έργων ΣΔΙΤ ( Συμπράξεις Δημόσιου-Ιδιωτικού Τομέα) στρέφονται πλέον οι μεγαλύτερες κατασκευαστικές εταιρείες. Το μοντέλο αφορά την ευρεία αξιοποίηση εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού από τρίτες χώρες, καθώς η προσέλκυση ανθρώπων από χώρες της Ε.Ε., όπως η Βουλγαρία και η Ρουμανία, είναι σήμερα σχεδόν αδύνατη, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εταιρειών.
Με δεδομένο το μέγεθος της υποστελέχωσης, ιδίως σε επίπεδο τεχνιτών και συναφών επαγγελματιών, ο τεράστιος όγκος έργων ΣΔΙΤ που θα κληθούν να υλοποιήσουν τα αμέσως επόμενα χρόνια οι κατασκευαστικοί όμιλοι, εκτιμάται ότι δεν θα είναι δυνατό να υλοποιηθεί.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα ο υφυπουργός Υποδομών, Νίκος Ταχιάος, το υφιστάμενο πρόγραμμα για τις ΣΔΙΤ, προβλέπει την υλοποίηση 40 έργων, όπου οι εμπλεκόμενοι φορείς -δημόσιο, ιδιωτικές εταιρείες, τραπεζικά ιδρύματα και ευρωπαϊκές αρχές- θα κινητοποιήσουν κεφάλαια ύψους περίπου 5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Εντός του 2023 συμβασιοποιήθηκαν 7-8 έργα ΣΔΙΤ άνω των 1,6 δις ευρώ (τμήμα του ΒΟΑΚ, Fly Over, Οδικός Άξονας Νοτιοδυτικής Πελοποννήσου – Τμήμα Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, Λειτουργία και Συντήρηση Μετρό Θεσσαλονίκης κ.α.).
Θα ξεπεράσει τα 40 δισ. ευρώ ο όγκος των έργων την τρέχουσα δεκαετία
Μέχρι τον Απρίλιο είχαν υπογραφεί 22 Συμβάσεις ΣΔΙΤ συνολικού κόστους επένδυσης περί τα 2,5 δισ. ευρώ. Επίσης, 43 εγκεκριμένα έργα ΣΔΙΤ επενδυτικού κόστους 6,3 δισ. ευρώ, βρίσκονται σε διαγωνιστική διαδικασία. Μέσα στο 2024, αναμένεται η υπογραφή νέων 7-8 συμβάσεων της τάξης των 700 εκ. ευρώ (κτηριακά, σχολεία, φοιτητικές κατοικίες), ενώ έπεται και ο καθορισμός αναδόχων σε οδικά ΣΔΙΤ, φράγματα, δικαστικά μέγαρα, φοιτητικές εστίες κ.α.
Έχει, επίσης, προχωρήσει και η σύμβαση παραχώρησης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) ( έχει αναδειχθεί προσωρινός ανάδοχος) που έχει πολύ σημαντικό κατασκευαστικό αντικείμενο της τάξης του 1,8 δισ. ευρώ, ενώ έπονται και οι διαγωνισμοί της ΕΡΓΟΣΕ που προβλέπουν σιδηροδρομικά έργα συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ.
Εν τω μεταξύ, μεγάλος είναι και ο όγκος των ενεργειακών έργων, μεγάλο μέρος των οποίων θα χρηματοδοτηθεί και με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Αν σε αυτά προστεθούν και τα ιδιωτικά έργα, οι κατασκευαστικές εταιρείες προβλέπουν συνολικά ότι έως το τέλος της δεκαετίας ο όγκος των έργων που θα δημοπρατηθούν (πέραν δηλαδή των υφιστάμενων που ήδη «τρέχουν») θα προσεγγίσει ή ενδεχομένως και να ξεπεράσει τα 40 δισ. ευρώ.
«Αναμφίβολα και ενόψει των μεγάλων κατασκευαστικών έργων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης με πολύ πιεστικούς χρόνους παράδοσης, διανύουμε μια περίοδο αντίστοιχη περίπου σε ανάγκες, όπως εκείνη των Ολυμπιακών Αγώνων», επισημαίνει ο κ. Χρήστος Οικονομίδης, Business Unit Director στον τομέα των μετακλήσεων της ΙΝGROUP. Ο ίδιος εκτιμά πάντως ότι η Ελλάδα μπορεί, όπως λόγου χάριν και το Ντουμπάι, να πετύχει, τόσο στην προσέλκυση, όσο και στο μάνατζμεντ ανθρώπινου δυναμικού από τρίτες χώρες, προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις. Επιπλέον, υπενθυμίζει ότι και άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπως Ρουμανία, Ισπανία, Ολλανδία, Γερμανία, Πολωνία, αλλά και άλλες μικρότερες έχουν ήδη επιλέξει αυτόν τον δρόμο.
Αλλά και στην Ελλάδα, οι μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ, Intrakat , η οποία απορρόφησε πρόσφατα την ΑΚΤΩΡ και η Μυτιληναίος) έχοντας συγκεντρώσει ιστορικά υψηλό ανεκτέλεστο υπόλοιπο έργων που υπερβαίνει τα 21 δισ. ευρώ (μαζί και με τα προς υπογραφή έργα), κινούνται ήδη προς αυτήν την κατεύθυνση. Κάθε όμιλος ακολουθεί, βέβαια, τη δική του στρατηγική ανεύρεσης εργαζομένων, η οποία παρουσιάζει τα παρακάτω κοινά σημεία:
Η στρατηγική προσέλκυσης εργαζομένων
Πρώτον, εξαντλώντας την προσέλκυση εργατικού προσωπικού από την Ελλάδα με αύξηση των αμοιβών. Για παράδειγμα, οι καθαρές απολαβές για τους ειδικευμένους χειριστές μηχανημάτων έχουν ξεπεράσει το επίπεδο των 3.000 ευρώ και χωρίς μεγάλη προϋπηρεσία. Ιδιαίτερα ο Όμιλος ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ και η ΑΒΑΞ, τα τελευταία χρόνια έχουν αυξήσει τους μισθούς στις περισσότερες εργασίες κατά 20%-30%, σύμφωνα με σχετικές δηλώσεις εκπροσώπων τους και ειδικότερα των κκ. Γιώργου Περδικάρη, προέδρου της ΤΕΡΝΑ και Α. Μιτζάλη, μέλους ΔΣ της ΑΒΑΞ αντίστοιχα.
Δεύτερον, ολοκληρώνοντας παλιότερα έργα, προκειμένου να απελευθερωθούν νέοι πόροι.
Τρίτον, δημιουργώντας “φυτώρια” νέων τεχνιτών. Λόγου χάριν η ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ χρηματοδοτεί επαγγελματικό πρόγραμμα στον τομέα διαχείρισης έργων υποδομών και κατασκευών στο ΕΜΠ, όπου οι φοιτητές αποκτούν την απαραίτητη εμπειρία σε συγκεκριμένες ειδικότητες που παρουσιάζουν μεγάλη ζήτηση. Αντίστοιχα, ο όμιλος Μυτιληναίου έχει θεσπίσει το πρόγραμμα έμμισθης πρακτικής απασχόλησης «Μηχανικοί στην πράξη», το οποίο ήδη βρίσκεται στον όγδοο χρόνο λειτουργίας του με σημαντικά αποτελέσματα, καθώς μεγάλο ποσοστό των συμμετεχόντων εργάζονται στη συνέχεια στις κατασκευές.
Αυτό δεν αλλάζει το γεγονός ότι το σύνολο παραμένει ελλειμματικό και κανένα έργο δεν θα ολοκληρωθεί στην ώρα του αν τα εργοτάξια λειτουργούν υπό συνεχές έλλειμμα ανθρώπινου δυναμικού».
Τεχνίτες από τρίτες χώρες
Τέταρτον, με στροφή στην εισαγωγή εξειδικευμένων τεχνιτών από τρίτες χώρες. Στη συγκεκριμένη επιλογή έχει στραφεί κατά προτεραιότητα η ΑΒΑΞ, η οποία διαθέτοντας διαχρονικά τη μεγαλύτερη εμπειρία στη στελέχωση έργων στο εξωτερικό και ιδιαίτερα σε χώρες της Μέσης Ανατολής και είναι οικεία με τη σχετική διαχείριση. Ακολουθεί η ΤΕΡΝΑ, η οποία έχει μάλιστα κατ’ επανάληψη δηλώσει σε σχετικό ερωτηματολόγιο του ΣΑΤΕ-Πανελλήνιος Σύνδεσμος Τεχνικών Εταιρειών τις ανάγκες της σε στελεχιακό δυναμικό από τρίτες χώρες. Οι άλλες μεγάλες εταιρείες βρίσκονται σε στάδιο διερεύνησης, ενώ στη συγκεκριμένη λύση στρέφονται πλέον και μικρότερες εταιρείες που έχουν επίσης αναλάβει κάποια ΣΔΙΤ και άλλα μεγάλα έργα.
Στο άμεσο μέλλον θα φανεί πόσο γρήγορα θα μπορέσει ο κατασκευαστικός κλάδος με τις δυνατότητες που ήδη του παρέχει το θεσμικό πλαίσιο για την μετακλητή εργασία, να ανταποκριθεί στην επαρκή στελέχωση και ως αποτέλεσμα στην επιτάχυνση των έργων.
Εάν ενδιαφέρεστε να συνεργαστείτε με εργαζόμενους από τρίτες χώρες, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας. Μάθετε περισσότερα για την υπηρεσία μας, της μετάκλησης εργαζομένων εδώ.